در شب لیله المبیت جبرئیل و میکائیل از سوی خداوند،کنار حضرت علی علیه السلام آمدند،جبرئیل به آن حضرت گفت: کیست مثل تو ای فرزند ابوطالب،که فرشتگان به وجود تو(وفداکاری تو)مباهات می کنند.آن گاه این آیه را از طرف خداوند،در شان حضرت علی علیه السلام به پیامبر صلّی الله علیه وآله و سلم نازل نمود: وَمِنَ النّاسِ مَن یشرِی نَفسَهُ ابتِغاَ مَرضاتِ اللهِ وَ اللهُ روفٌ بِالعِبادِ : بعضی از مردم(فداکار و با ایمان،هم چون علی علیه السلام به هنگام خفتن در جایگاه پیامبر)جان خود را در برابر خشنودی خدا می فروشند و خداوند نسبت به بندگانش مهربان است

ماجرای لیلة المبیت در قرآن کریم

  یکی از داستان های مهم زندگی پیامبر اسلام- صلّی الله علیه وآله-ماجرای عظیم هجرت او ویارانش از مکّه به مدینه است، چنان که قرآن در سوره انفال آیه۳۰،و سوره بقره آیه ۲۰۷به این مطلب اشاره کرده است، که خلاصه اش چنین است :

هنگامی که مسلمانان در مکّه در فشار و آزار شدید مشرکان قرار گرفتند، پیامبر- صلّی الله علیه وآله-مسلمانان را به هجرت به مدینه دستور داد،مشرکان احساس خطر شدید کردند…و با خود گفتند: هجرت مسلمانان به مدینه موجب تشکّل آنها از مدینه شده ودر آینده نزدیک کار را بر ما سخت خواهد کرد.

 سران آنها در((دار النّدوَه))مجلس شورای خود اجتماع کردند و هر کدام در مورد جلوگیری از اسلام و دعوت پیامبر، پیشنهادی نمودند،چنان که در آیه ۳۰سوره انفال به این توطئه اشاره شده است. در این زمان بود که ابلیس خود را به شکل یک پیرمرد مسن در آورده و به مجلس وارد شد و پیشنهاد خود را مطرح کرد.

 سرانجام پیشنهاد ابوجهل تصویب شد، پیشنهاد او این بود که: از هر قبیله­ای، یک جوان شجاع به عنوان نماینده انتخاب شود و همه آن نمایندگان در یک شب، خانه پیامبر را محاصره کنند و به سوی او حمله کرده و او را در رختخوابش به قتل برسانند.

 آن شب فرا رسید جبرئیل ماجرای توطئه کودتاچیان را به پیامبر خبر داد. پیامبر ماجرا را به علی-علیه السلام-خبر داد و به او فرمود : امشب در رختخواب من بخواب، تا کافران گمان کنند که من در رختخواب خود خوابیده ام، به انتظار من در بیرون خانه بمانند و من پنهانی از خانه خارج شوم.

 با این که خوابیدن در رختخواب پیامبر وافکندن روپوش سبز پیامبر بر روی خود،صد در صد خطرناک بود،حضرت علی با جان و دل این پیشنهاد را پذیرفت و در رختخواب آن حضرت خوابید.آن شب نمایندگان مشرکان با شمشیر های برهنه خانه پیامبر را محاصره کردند. پیامبر شبانه بی آن که مشرکان متوجه شوند در تاریکی شب از خانه بیرون آمد و به سوی غار ثور که در هفت کیلومتری جنوب مکّه قرار گرفته،رفت و در آن جا مخفی شد،در این هنگام ابوبکر نیز همراه پیامبر بود.

 سپس پیامبر(ص) از غار ثور به سوی مدینه هجرت نمود،آن حضرت در روز پنجشنبه اول ربیع الاول سال۱۳بعثت از مکّه خارج شد ودر روز۱۲ همین ماه به مدینه وارد گردید.(۱)

 مباهات خدا به فرشتگان در مورد خوابیدن علی علیه السلام به جای پیامبر

 جبرئیل و میکائیل از سوی خداوند،کنار رختخواب حضرت علی-علیه السلام-آمدند،جبرئیل به آن حضرت گفت: به به!کیست مثل تو ای فرزند ابوطالب،که فرشتگان به وجود تو(وفداکاری تو)مباهات می کنند.آن گاه این آیه را از طرف خداوند،در شان علی-علیه السلام-به پیامبر- صلّی الله علیه وآله-نازل کرد:

 وَمِنَ النّاسِ مَن یشرِی نَفسَهُ ابتِغاَ مَرضاتِ اللهِ وَ اللهُ روفٌ بِالعِبادِ : بعضی از مردم(فداکار و با ایمان،هم چون علی-علیه السلام-به هنگام خفتن در جایگاه پیامبر)جان خود را در برابر خشنودی خدا می فروشند و خداوند نسبت به بندگانش مهربان است.(۲)

 پی نوشتها :

 (۱).اقتباس از سیره ابن هشام،ج۲،ص۱۲۶ به بعد،ناسخ التواریخ بخش هجرت،ج۱،ص۱۴٫

(۲).تاریخ یعقوبی،ج۲،ص۲۳و۲۹٫(سوره بقره،آیه ۲۰۷).